Prokrastynacja, czyli świadome „niedziałanie”

Czy zdarza Ci się wiedzieć dokładnie, co masz zrobić – i mimo to… tego nie robić? Albo odwrotnie – chcesz coś przestać robić, ale ciężko jest Ci to rzucić? Jeśli tak, nie jesteś sam. Zjawisko to ma swoją nazwę: prokrastynacja. To nie lenistwo ani brak ambicji. To konkretna, psychologiczna reakcja na stres, lęk lub brak poczucia bezpieczeństwa. W tym artykule przyjrzymy się, co to jest prokrastynacja, jak wpływa na Twoją psychikę, czym różni się produktywność od efektywności – i co możesz zrobić, aby pozbyć się tego nawyku „nierobienia”.

Prokrastynacja – co to i jak ją rozpoznać?

Prokrastynacja to odkładanie zadań, które są ważne, ale często nieprzyjemne lub wymagające wysiłku. W efekcie robimy coś innego – mniej pilnego, ale łatwiejszego (często dającego natychmiastową gratyfikację). To pułapka. Bo im więcej odkładamy, tym więcej się stresujemy i gorzej czujemy. Często pytacie czy prokrastynacja to choroba? Nie, ale może być objawem innych problemów psychicznych: lęków, zaburzeń uwagi (np. ADHD), perfekcjonizmu, braku klarowności celu.

Produktywność a efektywność – jaka jest różnica?

Choć często używamy tych pojęć zamiennie, różnica między nimi jest kluczowa:

Efektywność to robienie jak największej liczby zadań w jak najkrótszym czasie. Chodzi o tempo i objętość pracy.

Produktywność natomiast to robienie właściwych rzeczy – zgodnych z Twoimi celami i priorytetami – przy maksymalnym ograniczeniu rozpraszaczy.

Czyli: możesz być efektywny i robić mnóstwo rzeczy, które… nie mają znaczenia. Ale produktywność oznacza świadomy wybór tego, co naprawdę liczy się dziś dla Twojego postępu.

Jak mierzyć produktywność?

Możesz stosować kluczowe wskaźniki (KPI) – np. liczba zrealizowanych zadań, poziom koncentracji, czas wykonania zadania, które realnie zbliża Cię do celu. To właśnie produktywność osobista, a nie samo „bycie zajętym”, pozwala osiągać cele .

Psychologia pozytywna w praktyce

Zgodnie z podejściem psychologii pozytywnej, aby działać nie czekamy na idealny dzień. Działamy – bo to ona generuje motywację, a nie odwrotnie. Trener stosujący psychologię pozytywną nie jest motywatorem, ale kimś, kto dostarcza narzędzi i strategii skutecznego działania.

Dlaczego nie działasz mimo wiedzy? Oto możliwe przyczyny

• Lęk przed porażką – „a co, jeśli się nie uda?”
• Perfekcjonizm – „nie zaczynam, bo nie zrobię tego idealnie”
• Brak jasnego celu – „nie wiem, po co mam to robić”
• Zmęczenie – brak energii = brak decyzji
• Złe nawyki – brak struktury dnia prowadzi do chaosu

Biohacking – czy to naprawdę działa?

W ostatnich latach wokół pojęcia biohacking zrobiło się głośno. Co to jest biohacking? To zestaw praktyk mających „ulepszać” nasze ciało i umysł – poprzez diety, suplementy, sen, światło niebieskie, zimne prysznice, posty przerywane czy neurotechnologie i jeszcze brakuje tutaj misia na rowerku. Brzmi atrakcyjnie? Tak. Ale trzeba powiedzieć wprost:

Biohacking to często zestaw trików sprzedawanych jako magiczne rozwiązania. I właśnie dlatego wiele osób się na nie nabiera.

Zamiast uporządkować dzień, zadbać o sen, zmienić nawyki żywieniowe i przestać uciekać przed niewygodnymi zadaniami – łatwiej jest odpalić nową aplikację, kupić drogi zegarek z pomiarem HRV albo łykać kapsułki „na skupienie”. To daje iluzję działania, ale nie zmienia nic na stałe.

Jeśli pytasz: co to daje biohacking? – to odpowiem jak prawdziwy psycholog: to zależy. Jeśli traktujesz to jako uzupełnienie nawyków wysokiej skuteczności, super. Ale jeśli liczysz, że magicznymi suplementami oszukasz własny mózg i ciało wtedy tracisz czas i pieniądze.

Co zamiast motywacji? Nawyki wysokiej skuteczności

Zamiast pytać „jak zwiększyć motywację do działania”, zapytaj: Jak mogę każdego dnia działać skutecznie – nawet jeśli mi się nie chce?

Oto pięć filarów nawyków wysokiej skuteczności:

1. Produktywność

Planuj dzień. Ustal priorytety. Uprość listę zadań do 3 rzeczy dziennie. Możesz zastosować macierz Eisenhowera.

2. Energia

Zadbaj o higienę życia pod kątem odżywiania, snu i aktywności fizycznej ale także zacznij pracować nad energią mentalną otaczając się odpowiednimi ludźmi oraz energię duchową poprzez np. medytację. 

3. Klarowność

Zapisuj cele. Zadaj sobie pytania: Po co to robię? Co jest dla mnie ważne? To pierwszy krok do skuteczności.

4. Wywieranie wpływu

Otaczaj się ludźmi, którzy myślą tak jak Ty. Dziel się efektami – to wzmacnia systematyczność i daje motywację do osiągania celów. 

Jeśli chcesz dołączyć do mojej wspaniałej społeczności – zapisz się na rozmowę wstępna aby Aplikować do mojej Akademii High Performance 

Zapisz się na wstępną konsultację 

5. Odwaga

Działaj pomimo lęku. Nie czekaj na idealny dzień. Po prostu zacznij – i powtarzaj.

Jak zbudować nawyki skutecznego działania?

• Zastosuj zasadę 5 minut – zacznij od krótkiego czasu pracy nad danym projektem.
• Wyłącz rozpraszacze – telefon i powiadomienia out
• Miej plan minimum – nawet jeden mały krok liczy się jako zwycięstwo
• Monitoruj postępy

Podsumowanie

Wiesz, co robić – ale tego nie robisz? To nie znaczy, że coś z Tobą nie tak. To znaczy, że potrzebujesz systemu – nie motywacji. Prokrastynacja nie zniknie sama, ale możesz nad nią zapanować dzięki zastosowaniu odpowiednich narzędzi, wdrożeniu konkretnych nawyków i monitorowaniu skuteczności działań.

Zrób pierwszy krok już dziś – bo skuteczność to nie chwilowy zryw, tylko system działania.